Yangın ve Yangın Sınıflarında Değerlendirme
İstanbul yangınları meşhur olduğu bir dönemi okuduk duyduk veya yaşadık. Tarihi tulumbacılar, kadırgalılar, İstanbul Üniversitesi içeresindeki Yangın kulesi hepsi o döneme ait izleri bugüne taşımaktadır. Günümüzde yangın konusunda neler var diye merak edip İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı İstatistik raporlarını incelediğimde ürpertici rakamları gördüm.*
2.MÜDAHALE ÇALIŞMALARI
2.1 İTFAİYE OLAYLAR Tablo 4.
2015 yılında İstanbul’da 26.978 yangın, 1.507 sıkışmalı trafik kazası, 1.006 sel/su baskını, 5.482 güvenlik tedbirleri, 14.204 can kurtarma, 7.128 diğer itfaiye olayı, 50.342 acil ambulâns çıkış olmak üzere toplam 106.647 olaya müdahale edilmiştir. Tablo 4.’de görüldüğü üzere bir önceki yılın aynı dönemine göre %12’lİk artış ve 2015 yıl sonu itibariyle 2010 yılına göre %53’lük bir artış meydana gelmiştir.
26.978 yangın 2015 yılına aitti ve her geçen gün bu rakamın arttığı ifade edilmekteydi. Oysaki modern yapılar yangına dayanımlı malzemeler, giydirme cephelerle akıllı binalar bu rakamların düşmesinden çok artmasına sebep olmuş gibi geldi.
Evet yönetmelikler oluşturulmuş hatta malzeme sınıfları buna göre belgelendirmeler yaratılmış durumda. Eski binalardaki gibi cepheler pişmiş toprak, kil veya çimento esaslı tuğlalar veya benzeri ürünlerle kaplanmamakta. Daha çok çok katmanlı değişik malzemeler kullanılmaktadır.
Doğru katmanlaşma yaratıldığında bu binaya yangın için artı özellik kattığı gibi kullanılan malzemelerdeki en ufacık hata kurunun yanında yaşta yanar misali tahmin edilenin ötesinden yangın olasılıklarını da doğurabilir. Bu nedenle yangının yayılmasına etken cepheler incelenmesi gereken en önemli cephelerdir.
Yüksek oranda yangın riskinde bulunan cepheler yaşanan üzücü deneyimler Alüminyum Kompozit Levha ve havalandırmalı yalıtım kaplamalı sistemlerden oluştuğu gözlenmiştir. (Tablo. 1)
Bizler bazen sadece malzemenin A2 veya A1 olmasına bakarak kararlar almaya çalışıyoruz. Ancak bunu destekleyen ve etkileyen diğer konular ise duman ve yayımcılıktaki özellikleridir.
A2,s1,d0 bir malzemem olduğu gibi A2,s2,d0 malzemede olabilir mi sorusunu da beraberinde getiriyor.
Bizler bazen yangına tepki ile yangına dayanım birbiri içinde karıştırıyor olabiliriz.
Yangına dayanım, bir sistemin veya malzemenin yangına direnç gösterme ve idealde iki bağımsız bölüm arasında yangının ve yanma gazlarının geçişini engelleme yeteneklerini belirlemeyi hedefler.
Yangına tepki ise bir sistem veya malzemenin, özellikle insan tahliyesinin çok önemli olduğu, yangının ilk çıkış anlarında yangın gelişimine ve yayılmasına katkısını ölçen unsurları içerir. Malzemenin tepkisi gelişmekte olan bir yangına, tutuşmaya yatkınlığı, açığa çıkaracağı ısı ve alevi taşıma özellikleri ile ne şekilde ve ne seviyede katkıda bulunduğu; yangının gelişme aşamasında kontrol altına alınmasında ve insanların yangından uzaklaşma kolaylığı açısından çok büyük önem taşır.
Malzemenin kimyasal bileşim, kalınlık, renk, yoğunluk yangına tepki performansını etkileyen en önemli değişkenlerdir. Bunların yanında montaj ve sabitleme şekli, kullanılan altlıklar, bırakılan hava boşlukları, açıkta kalan kenarlar ve eklem yerleri son uygulama açısından yangına tepki performansı üzerinde bir hayli etkilidir.
Dolayısıyla sadece malzemenin tek renk ve kalınlıkta almış olduğu belgelendirme montaj ve arkasındaki katmanlara bağlı alınmış yapı elamanı belgesi olarak düşünülmemelidir.
Sistemin tamamı üzerindeki parametreleri ile test edildikten sonra yapı elemanın yanmazlık belge sınıfı alınmalıdır.
* (http://itfaiye.ibb.gov.tr/img/1749111112016__7599298358.pdf)
