İDDMİB İhracattaki Payını, Ar-Ge, Ur-Ge ve İnovasyon Çalışmalarıyla Yükseltiyor
İstanbul Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği Başkanı Rıdvan MERTÖZ ile yaptığımız röportaj esnasında, İDDMİB’in bünyesinde yer alan tüm sektörlerin eşit oranda temsil edildiğini belirterek, ihracata dayalı büyüme modeline uygun olarak geçmişte başlatılan çalışmalara hız verdiklerini ifade etti. MERTÖZ, “İDDMİB’in ihracattaki payını daha da yükseltmek için başta mesleki eğitim olmak üzere; Ar-Ge, inovasyon ve tasarımdan vazgeçmeyeceğiz. Bünyemizde bulunan küçük işletmemelerin de yurt dışına açılmaları, yeni pazarlara buluşmaları için her türlü desteği sağlayacağız” dedi.
Sayın MERTÖZ, öncelikle ‘alüminyum’ sektörünü değerlendirir misiniz?
Alüminyum, ülkemiz için vazgeçilmez bir emtia. Ülkemiz hem bir çelik ülkesi, hem de bir alüminyum ülkesi oldu. Hammaddemizin %98’ini ithal ediyoruz. Ama buna rağmen sektörümüz, ülke bazında dinamik durumda. Önemli olan, bu durumu koruyup kollamaktır. Alüminyum sektörü, başta profil, cephe kaplama sistemleri, levha ve diğer alüminyum ürünler de takipteler. Bugün ihracatımıza baktığımız zaman, Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği olarak TİM’in ilk 1000 ihracatçısı arasına 8 tane alüminyum firması girmiş durumda. Eğer biz 500 milyar dolar ihracatı gerçekleştirmek istiyorsak, İstanbul Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği olarak bu hedef bizim için 25 milyar dolar olarak belirledik, bunda alüminyumun payı oransal olarak yüksektir. Bu oranı gerçekleştirebilmek için, katma değerli ürünlerin oluşturulması gerekir. Örneğin, yapıda katma değer, profilde katma değer, levhada katma değer yetmiyor daha katma değerli ürünler oluşturulmalı. Alüminyum sektörünün en büyük problemi nedir diye değerlendirecek olursak, elbette ki, hammadde problemi olarak gözlemleyebiliriz.
Sektörde yaşanan olası durağanlık ve hareketlilik hangi detaylara bağlı olarak değişkenlik gösteriyor?
Özellikle 2014 yılını çok hareketli geçirmedik. Emtia oranlarında da çok büyük değişkenlik yaşanmadı. Bunun sebebi Çin’in alımı büyük önem arz ediyor. Çin’de çok büyük alım söz konusu olduğunda bizdeki fiyatlarda da değişkenlik yaşanarak yükselişe geçiyor. Bu sebep ile Çin’deki talep fiyatların etkilenmesine sebep oluyor. Geçtiğimiz yıl içerisinde 2.200 dolarlar seviyesinde kalmasının sebebine baktığımızda ise Çin’in çok fazla talebinin olmaması diye düşünebiliriz. Fakat dünya geneline de bakacak olursak, alüminyumda, bakırda, çelikte de olası durağanlık yaşandı.
İDDMİB’in açılımı, kuruluş gayesi, dünden bugüne oluşumu hakkında bilgiler verir misiniz?
İstanbul Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği olarak, Türkiye’nin ilk ihracatçılar birliğinden biriyiz. Biz daha sonra İDDMİB’in oluşmasıyla 6 birliğe yükseldik. Bunlar, İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamülleri İhracatçılar Birliği, İstanbul Demir ve Demirdışı Metaller İhracatçıları Birliği, Elektrik Elektronik ve Hizmet İhracatçıları Birliği, Çelik İhracatçıları Birliği, İstanbul Maden İhracatçıları Birliği ve Mücevher İhracatçıları Birliği’dir. İDDMİB, Türkiye ihracatının %30’unu gerçekleştirmeye devam etmektedir.
İDDMİB’in gerçekleştirmiş olduğu projeler hakkında bilgiler verir misiniz?
Biz en dinamik birliklerden biri olarak, birçok projede ilklere imza atmış bir birlik olarak yer almaktayız. IMMIB içinde olsun, Türkiye genelinde olsun hem çok eski bir birlik olmamız, hem de birçok farklı sektörü kapsamamızdan dolayı projelerde de hep öncelikli, hep öncü olmuş durumdayız. Şu anda bizim devam eden projelerimiz, her sektörde Ur-Ge çalışmalarımız var. Bu Ur-Ge çalışmaları uluslararası rekabetin geliştirilmesi için yapılan çalışmalardır. Ayrıca bunların dışında hep katma değeri yüksek projeler oluşturmaya devam ediyoruz. Bunlara örnek olarak ise, Ar-Ge proje ödül çalışmalarımız (Metalik Fikirler) söz konusu.
İDDMİB olarak, 2015 yılında katılım gerçekleştireceğiniz fuar organizasyonlarınız hakkında bilgi verir misiniz?
İDDMİB olarak farklı birçok sektörün temsilciyiz. Dolayısı ile bu sektörün her biri ile ilgili farklı fuar organizasyonlarımız söz konusu. Özellikle 2015’te mutfak sektörüyle ilgili fuar organizasyonları yoğunlukta. Yapı fuarı olarak Almanya’da düzenlenen BAU 2015 Yapı ve İnşaat Fuarı’na katılım gerçekleştirmek programımız arasında. İleriki günlerde katılım sağlayacağımız diğer fuar organizasyonlarımız ile ilgili detaylı çalışmaları sonuçlandırarak duyurumunu gerçekleştireceğiz.
TİM’deki koordinatörlüğünüz hakkında bilgi verir misiniz?
İDDMİB’in yapısını sayarken, genel sekreterlik bazında 6 birlikten oluşan birliklerde bir de koordinatör başkanlığı oluşuyor. İDDMİB’de de her sene bir başkan koordinatör başkanlığı yapıyor. 2014 yılında da başkanlık bizde idi. Ama başkanlığımız yeni yıl itibariyle bitti. Bizde görevimizi Maden Birliği’ne devrettik. İleriki yıllarda da bu şekilde birlikler arasında devredilerek koordinatörlük çalışmaları devam edecek.
Yerli sanayiyi korumak için yapılması gereken çalışmalar nelerdir?
Biz ihracatçı firmalar bir yandan ithalatın kontrolünü, diğer yandan üretimi düşünmek zorundayız. Özellikle ithalatta, bazı ürünlere fon koyulmakta. Ama bu fonlar, üreticiyi kolladığı gibi, zarar da verebilmekte. Onun içinde fonların da kontrollü olması gerekir. Özellikle alüminyumda, kaynağımız, cevherimiz olmadığı ya da yetersiz olduğu için korumaya kollamaya ihtiyaç var. Özellikle hammadde girdilerinin, fonlarının ölçülü olması gereklidir. Alüminyumda hammaddeden ziyade, özellikle yine Çin’den profil veya levha gelmesi durumunda üretimimizin çok ciddi durumda etkileneceği gözlerden kaçmamalıdır. Eğer bu ürünlerde gümrük vergilerimizin kontrolünü sağlayamazsak üreticilerimiz çok ciddi anlamda zarar görecektir.
Ar-Ge ve inovasyon çalışmalarının markalar için önemine değinir misiniz?
Ülkemizde artık Ar-Ge ve inovasyon çalışmaları önemli bir yere sahip. Son 10-15 yıldır Ar-Ge çalışmaları hem firmalar, hem de ülkemiz için ön planda olmaya başlamıştır. Bu sebeple Ar-Ge çalışmalarına hem ciddi yatırımlar, hem de çok ciddi proje üretimleri söz konusudur. Ar-Ge için neler yapılması gerektiğini düşünürsek, elbette ki önce insana yatırım yapılmalı. Bunun için önceleri üniversite seviyesinde olan Ar-Ge çalışmaları, ileriki dönemlerde ilkokul seviyesine kadar indirilmeli diye düşünüyoruz. Biz İDDMİB olarak ilk etapta lise seviyesinde Ar-Ge çalışmalarına ağırlık vermiş durumdayız. Ayrıca belirtmek isterim ki, İDDMİB olarak bir tasarım lisesi açtık. Bu lisemizde eğitimlerimiz devam ediyor. İleriki yıllarda okulun içindeki derslikleri artırarak kaliteli eğitim sistemiyle devamını gerçekleştireceğiz. Dolayısı ile bu eğitim sistemiyle sektörümüzdeki kalifiye eleman açığına da alternatif çözümler oluşturmuş olacağız.
Ülkemizdeki yatırımcıların yurt dışındaki yatırımları hakkında neler söylemek istersiniz?
Biz üreticiler, ihracatımızı yaptığımız ülkelerde eğer gümrük vergisi çok yüksek ise, yatırım ihtiyacı duymaktayız. Örneğin, İran’a gümrük vergisi yüksek ise, girişimcimiz İran’a üretim tesisini kurmak istiyor. Gümrük vergisi yüksek olan, Mısır’da, Rusya’da ve daha birçok ülkede yatırım gerçekleştiren girişimcilerimiz başarılı oldular. Ama tam tersi de olabilmekte. Örneğin, bir yabancı ülkenin yatırımcısı da ülkemizde tesis kurabiliyor. Ama tesis kurduğu için de fon koyduruyor. Eğer biz farklı bir ülkede yatırım gerçekleştiriyor isek, daha uygun rakamlara ürün üretmek için yapmalıyız bu yatırımı.
Sürdürülebilir ekonomiyi değerlendirir misiniz?
Ülkemizde ekonomik istikrarın önemi herkesçe malumdur. Özellikle ekonomik istikrarımız son 10-12 yıldır oluşmuş durumda. Bu da ekonominin sürdürülebilir olması, ekonominin istikrarı anlamına gelmektedir. 2015 yılında belirlenen kalkınma hedeflerimiz için sürekli çalışarak belirlenen plan dâhilinde hareket etmemiz gereklidir. İthalatı engellemek için fonlar ile değil, kamu-girişimci diyaloğunu devamını sağlayarak, ülke kalkınmasının sürdürülmesi gerçekleştirilmelidir.
Hammadde fiyatlarındaki düşüş haberleri için neler söylemek istersiniz?
Alüminyum’da olmasa bile çelikte düşüşün söz konusu olduğunu biliyoruz. Hatta en önemli düşüş, petrolde yaşandı. Bu da petrole dayalı plastik hammaddelere çok ciddi yansıması oldu. Bu düşüş zaman zaman memnuniyetle karşılansa bile kaygılar da devam etmektedir. Dolayısı ile bu düşüşlerin değil de, istikrarlı gidişatın sektörlerimiz için önemli olduğunu vurgulamak isterim.
Sizin ticari hayatınızı değerlendirebilir miyiz?
Aslında ben Alüminyum sektörüne uzak bir sektördeyim. Mesan Kilit’in Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı yürütüyorum. 1979 yılında iş hayatına başladım. Bir süre yan sanayi çalıştıktan sonra, kilit imalatına başladık. Kilit imalatında zaman ile ihtisaslaşarak, endüstriyel kilit üretimine geçtik. Yaklaşık 25 yıldır endüstriyel kilitlerimiz ile elektrik ve makine sektörüne kilit, menteşe ve aksesuarlar üretiyoruz. Bunun yanında yine elektrik sektörüne yönelik hizmet veren yeni bir şirketimiz var. Ayrıca son zamanların yeni trendi olan inşaat sektörüne giriş yaptık. Yani çok yönlü girişimcilik serüvenimiz devam etmektedir.
“Kentsel Dönüşüm” hakkında öngörüleriniz nelerdir?
Kentsel Dönüşüm’de çarpık yapılaşma maalesef ki devam etmektedir. Yıkılanın yerine, neredeyse aynı büyüklükte binaların yapılması şehirdeki yoğunluğu artırmaya devam etmekte. Biz inşaatlarımızın tamamını Silivri’de konut ve işyeri olarak yapmaktayız. Bizim gerçekleştirdiğimiz projeler, şehrin dışında ve örnek projeler olarak gerçekleştirilmektedir. İnşallah inşaat sektöründe de yüzümüzü kızartmayacak projelerle öncü olmaya devam edeceğiz.
Son olarak sizin eklemek istediğiniz farklı bir konu var mı?
Gösterdiğiniz ilgi için teşekkür ederek, ALU&Art ve Win&ART Proje Dergilerinize yayın hayatında başarılar diliyoruz.
IDDMIB Raises Its Share in Export by Re-De, Pro-De and Innovation Activities
During the interview we made with Rıdvan MERTÖZ, President of Istanbul Ferrous and Non-Ferrous Metals Exporters’ Association, he stated that in accordance with export-oriented growth model, they speeded up the activities started in the past remarking that all sectors included in the structure of IDDMIB are represented on an equal basis. MERTÖZ said “We will not give up Re-De, innovation and design, vocational training in particular, in order to raise the share of IDDMIB in export further. We will also provide all support in order for the small enterprises included in our structure to expand abroad, meet the new markets”.
